Český / czk
Slovenský / eur
English / eur
Sterylizacja wyrobów medycznych - wytyczne i wymagania prawne
Sterylizacja wyrobów medycznych to proces, którego celem jest ograniczenie ryzyka rozprzestrzeniania się chorobotwórczych drobnoustrojów, a co za tym idzie, zakażeń personelu medycznego oraz pacjentów. Według jakich wytycznych powinien być realizowany? Kogo obejmują normy sterylizacji? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w poniższym artykule.
Spis treści:
Sterylizacja wyrobów medycznych – przepisy prawne
Kto musi przestrzegać norm dotyczących sterylizacji wyrobów medycznych?
Sterylizacja wyrobów medycznych w praktyce
Dokumentowanie procesów sterylizacji
W skrócie:
- proces sterylizacji wyrobów medycznych musi być przeprowadzany zgodnie z obowiązującą w tym zakresie normą, która została opracowana przy uwzględnieniu zapisów ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi;
- wytyczne sterylizacji wyrobów medycznych obowiązują wszędzie tam, gdzie może dojść do naruszenia ciągłości tkanek;
- sterylizacja wyrobów medycznych może odbywać się w gabinecie zabiegowym lub w osobnym pomieszczeniu, co jest uzależnione od charakteru pracy podmiotu, który ją realizuje;
procesy sterylizacji muszą być odpowiednio kontrolowane i dokumentowane, co warunkuje ich bezpieczeństwo.
Sterylizacja wyrobów medycznych – przepisy prawne
Sterylizacja wyrobów medycznych określana również jako wyjaławianie to proces, którego celem jak wspomniano we wstępie, jest ograniczanie ryzyka zakażeń. Polega zatem na dogłębnym oczyszczeniu danego przedmiotu, a co za tym idzie, usunięciu z niego wszelkich form mikroorganizmów. Co istotne, sterylizacja musi odbywać się zgodnie z obowiązującymi normami, które określają wydane w 2017 roku „Ogólne wytyczne dla wszystkich podmiotów wykonujących procesy dekontaminacji, w tym sterylizacji wyrobów medycznych i innych przedmiotów wielorazowego użytku wykorzystywanych przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych oraz innych czynności, podczas których może dojść do przeniesienia choroby zakaźnej lub zakażenia”. Wytyczne te zostały opracowane przez zespół składający się z ekspertów będących członkami Stowarzyszenia Higieny Lecznictwa, Polskiego Stowarzyszenia Sterylizacji Medycznej oraz Narodowego Instytutu Leków. Uwzględniają one zapisy Ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, a także wydanych do niej rozporządzeń.
Kto musi przestrzegać norm dotyczących sterylizacji wyrobów medycznych?
Wytyczne sterylizacji wyrobów medycznych muszą być przestrzegane nie tylko w placówkach medycznych takich jak szpitale, przychodnie czy gabinety stomatologiczne, ale również w salonach kosmetycznych czy fryzjerskich. Zgodnie z obowiązującą normą proces sterylizacji należy przeprowadzać wszędzie tam, gdzie z założenia dochodzi lub może dojść do przypadkowego naruszenia tkanek. Przykładem może być zatem wprowadzenie pod skórę igły do tatuażu czy przypadkowe zacięcie skóry u barbera.
Sterylizacji wyrobów medycznych w praktyce
Norma dotycząca sterylizacji wyrobów medycznych określa zarówno wymagania, które muszą spełnić placówki medyczne, jak i podmioty, które z narzędzi medycznych korzystają sporadycznie. W związku z tym w przypadku gabinetu stomatologicznego czy salonu kosmetycznego możliwe jest wydzielenie stanowiska sterylizacji w części pomieszczenia, którym są realizowane usługi. Nie może ono w ten sposób funkcjonować jednak w zakładach opieki zdrowotnej, które realizują całodzienne lub całodobowe świadczenia zdrowotne.
Dokumentowanie procesów sterylizacji
Wyjaławianie może być przeprowadzane na różne sposoby, a przykładem może być sterylizacja radiacyjna wyrobów medycznych. Zgodnie z obowiązującą normą wszystkie procesy sterylizacji należy odpowiednio dokumentować, uwzględniając jednocześnie wyniki przeprowadzanej kontroli fizycznej, chemicznej oraz biologicznej. Warunkuje to bezpieczeństwo wykonywanych czynności i potwierdza działanie według aktualnych wytycznych, co może podlegać kontroli.